Τα «Νομοκανονικά» περί εκκλησιαστικής περιουσίας. Συγκριτική θεώρηση των διαφορετικών νομικών καθεστώτων στις Εκκλησίες της Κύπρου και Ελλάδος - Kυκλοφορήθηκε το νέο τεύχος 1/2024

 

Του Χάρη Ανδρεόπουλου*

Με αφιέρωμα στην Ημερίδα που συνδιοργάνωσαν η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και η Εταιρεία Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου με θέμα «Η Εκκλησιαστική περιουσία στις Εκκλησίες Κύπρου και Ελλάδος: Συγκριτική θεώρηση» κυκλοφορήθηκε το νέο τεύχος (1/2024) της εξαμηνιαίας Επιθεωρήσεως Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου (τα) «Νομοκανονικά».

Η Ημερίδα που ήταν αφιερωμένη στη μνήμη του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Κύπρου κυρού Χρυστοστόμου Β΄ πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στη Κυπριακή πρωτεύουσα με κεντρικό θεματικό άξονα τη συγκριτική θεώρηση ενός μείζονος ζητήματος, εκείνου της εκκλησιαστικής περιουσίας στο σύνολό της, μεταξύ δύο ομοδόξων και ομογλώσσων Ορθοδόξων Εκκλησιών, οι οποίες, όμως, διαφέρουν ριζικά στο εσωτερικό τους δίκαιο, όπως και στο θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας, καθώς ενεργούν εντός διαφορετικών συστημάτων σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας. 

Το τεύχος προλογίζει ο ιδρυτής και διευθυντής του περιοδικού, ομ. καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών κ. Ιωάννης Κονιδάρης, του οποίου η δημοσιευομένη εναρκτήρια ομιλία, με θέμα «Η εκκλησιαστική περιουσία στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Απόπειρα περιθριγκώσεως μιας αχανούς θεματικής», αποτελεί το προοίμιο των επιστημονικών παρεμβάσεων της ημερίδας στη διάρκεια της οποίας ειδικοί επιστήμονες του Εκκλησιαστικού Δικαίου, νομικοί, θεολόγοι και αξιωματούχοι της Εκκλησίας της Κύπρου εξέτασαν συγκριτικά σειρά επιμέρους θεματικών.

 ΜΕΛΕΤΕΣ

 Συγκεκριμένα, σε αντίστοιχες συνεδρίες  αναλύθηκαν οι ακόλουθες ενότητες με τις σχετικές εισηγήσεις (οι οποίες και καταχωρίζονται στην ύλη του περιοδικού):

Ιωάννη Μ. Κονιδάρη, «Η διαπάλη νομιμότητας και κανονικότητας και η θεμελίωση της εναρμονίσεώς τους», Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα, 2022 (2η έκδοση)

 

Του Χάρη Ανδρεόπουλου*

Τη τελευταία τριετία δύο ήταν τα μεγάλα ζητήματα που προκάλεσαν τριγμούς στις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας. Το πρώτο ήταν κατά την περίοδο της πανδημίας covid-19 όταν το Υπ. Υγείας, στο πλαίσιο των προληπτικών μέτρων που εισηγούνταν οι αρμόδιοι επιστήμονες, συμπεριέλαβε περιοριστικά μέτρα και στην άσκηση της ελευθερίας της λατρείας, ιδίως μάλιστα στη συλλογική έκφρασή της (περιορίζοντας τον αριθμό των πιστών στους ναούς) εν όψει της προστασίας ενός άλλου, επίσης σπουδαίου, συνταγματικώς κατοχυρωμένου εννόμου αγαθού, αυτού της δημόσιας υγείας.

Το δεύτερο ζήτημα που προκάλεσε, επίσης, ένταση στις σχέσεις Πολιτείας – Εκκλησίας ήταν πρόσφατο και συγκεκριμένα αυτό που αφορούσε στη ψήφιση του νομοσχεδίου για τη θεσμοθέτηση στην ελληνική έννομη τάξη του γάμου των ομοφύλων ζευγαριών. Eπρόκειτο για μια ενέργεια η οποία από την πλευρά της κυβερνήσεως θεωρήθηκε (ιδεολογικά) επιβεβλημένη με το (πολιτικό) σκεπτικό ότι προασπίζει και διασφαλίζει τη συνταγματική αρχή της ισότητας. Αντιθέτως, από την πλευρά της Εκκλησίας το περιεχόμενο της (ήδη ψηφισθείσης) διατάξεως του Υπ. Επικρατείας Άκη Σκέρτσου αποδοκιμάσθηκε εξ αρχής και καθ΄ ολοκληρίαν καθώς από θεολογικής σκοπιάς η ομοφυλοφιλία θεωρείται αμαρτία (Ρωμ. 1, 25-27), ενώ η έννοια του γάμου μπορεί να νοηθεί μόνο ως σχέση / συνάφεια άνδρα και γυναίκας. «Nuptiae sunt conjunctio maris et feminae consortium omni vitae, divini et humani juris communicatio…» (Γάμος εστίν ανδρός καί γυναικός συνάφεια, συγκλήρωσις του βίου παντός, θείου τε καί ανθρωπίνου δικαίου κοινωνία), σύμφωνα με τον επιγραμματικό ορισμό του σπουδαίου ρωμαίου νομικού του 3ου αι. μ.Χ, Μοδεστίνου περί του γάμου (Modestin, lib. I. Reg.1.1 Digest de ritu nupt 23,2), τον οποίο αποδέχεται η χριστιανική Εκκλησία και υπό την θεολογική / δογματική του διάσταση. Και οι δύο ενδεικτικές αυτές περιπτώσεις ανέδειξαν μια κρίσιμη παράμετρο που χαρακτηρίζει την αμφίθυμη σχέση Πολιτείας / Κράτους και Εκκλησίας˙ τη διαπάλη νόμων και κανόνων.

Η διαπλοκή δύo δικαίωv είvαι έvα θέμα oύτως ή άλλως ιδιαιτέρως εvδιαφέρoν, πoλύ περισσότερo όταv πρόκειται για δύo δικαιϊκά συστήματα τελείως διαφoρετικά μεταξύ τoυς, τόσο ως προς τη φύση τους, όσο και ως προς τα όρια της δεσμευτικότητάς τους όπως στηv περίπτωση τoυ δικαίoυ της Πoλιτείας (οι νόμοι της οποίας δεσμεύουν όλα τα υποκείμενα δικαίου που ευρίσκονται μέσα στα εδαφικά της όρια) και εκείνoυ των κανόνων της Ορθόδoξης Εκκλησίας (της οποίας οι κανόνες δεσμεύουν μόνο τα μέλη της, τους πιστούς της). 

Το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Θεολόγων Εκπαιδευτικών στις 23-25 Φεβρουαρίου 2024 στη Θεολογική του ΑΠΘ – Η 1η Ανακοίνωση.

 

Το Εργαστήριο Παιδαγωγικής του Τμήματος Θεολογίας Α.Π.Θ. σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας διοργανώνουν το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Θεολόγων Εκπαιδευτικών με διεθνή συμμετοχή στη Θεσσαλονίκη, στις 23-25 Φεβρουαρίου 2024 με θέμα:

«Σχεδιάζοντας και Διδάσκοντας Θρησκευτικά με τα νέα Προγράμματα Σπουδών. 

Διδακτικά Σενάρια για το μάθημα των Θρησκευτικών»

 Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σε στελέχη εκπαίδευσης, σε επιστήμονες των ΑΕΙ, σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές και φοιτήτριες, σε ερευνητές και ερευνήτριες, σε εκπροσώπους κυβερνητικών και μη φορέων.

Σκοπός του Συνεδρίου είναι η παρουσίαση εργασιών  που αφορούν διδακτικές προσεγγίσεις στο μάθημα των Θρησκευτικών με διδακτικά σενάρια, που έχουν ως βάση τα νέα Προγράμματα Σπουδών και ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σύγχρονου σχολείου και της κοινωνίας. Στόχος είναι η ανταλλαγή  εμπειριών και γνώσεων από εκπαιδευτικούς της τάξης και η κατάθεση καλών πρακτικών ώστε να προκληθεί γόνιμος προβληματισμός και δημιουργικός διάλογος στην εκπαιδευτική κοινότητα.

* Bλ. αναλυτικά για το Συνέδριο, στο ιστολόγιο 👉 Συμβούλου Εκπαίδευσης Θεολόγων Φθιώτιδος

«Νομοκανονικά»: Κυκλοφορήθηκε το νέο τεύχος (1/2023) της Επιθεωρήσεως Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου - Εκδόσεις Σάκκουλα

 

Κυκλοφορήθηκε το νέο τεύχος με αφιέρωμα στο μακαριστό  Μητροπολίτη Περγάμου και πανεπιστημιακό Καθηγητή Ιωάννη Ζηζιούλα

Του Χάρη Ανδρεόπουλου*

 Με ευλαβικό αφιέρωμα στη μνήμη του προσφάτως εκπλιπόντος Μητροπολίτου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Γέροντος Περγάμου κυρού Ιωάννου Ζηζιούλα (10.01.1931-02-02.2023), καθηγητού Πανεπιστημίων (Εδιμβούργου, Γλασκώβης, Θεσσαλονίκης [ΑΠΘ], Γρηγοριανού της Ρώμης και Γενεύης) και διατελέσαντος Προέδρου της Ακαδημίας Αθηνών, κυκλοφορήθηκε το νέο τεύχος (1/2023) της εξαμηνιαίας  Επιθεωρήσεως Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου (τα) «Νομοκανονικά» από τις ευφήμως γνωστές Εκδόσεις Σάκκουλα

Το τεύχος προλογίζει ο ιδρυτής και διευθυντής του περιοδικού, ομ. καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών κ. Ιωάννης Κονιδάρης με το «Εις μνημόσυνον αιώνιον» κείμενό του για τον αοίδιμο Ιεράρχη, την γνωριμία τους από το 1965 και για τη λαμπρή εξέλιξη του μακαριστού Ιεράρχη, τόσο ως διαπρεπούς θεολόγου και διακεκριμένου μέλους της Ιεραρχίας του Πανσέπτου Οικουμενικού Θρόνου, όσο και ως ακαδημαϊκού δασκάλου με την καθ΄ όλα επιτυχή σταδιοδρομία στο εξωτερικό και αργότερα στη χώρα μας, ως καθηγητής Πανεπιστημίου, μέλος (1993) και διατελέσας Πρόεδρος (ο πρώτος κληρικός Πρόεδρος, εν έτει 2002) της Ακαδημίας Αθηνών.

 ΜΕΛΕΤΕΣ – ΑΡΘΡΑ

 Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά το 40μερο μνημόσυνο του μακαριστού Ιωάννου Ζηζιούλα, που εκφωνήθηκε στην αίθουσα του Θρόνου, στο Φανάρι στις 11.03.2023, ο οποίος ευστόχως χαρακτηρίζει τον αείμνηστο Ιεράρχη ως το «σιδηρούν θεολογικό βραχίονα του Οικουμενικού Θρόνου». Εν συνεχεία τρείς διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι, διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων, συμβάλλουν με τα κείμενά τους - που συνέγραψαν ειδικώς για το αφιέρωμα αυτό - στην ανάδειξη πτυχών της πολυδιάστατης θεολογικής και όχι μόνο σκέψεως του μακαριστού Ιεράρχη. Ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου (ΑΠΘ) κ. Ευάγγελος Βενιζέλος επιχειρεί μια πολυσήμαντη, ξεχωριστή προσέγγιση με θέμα «Η ευχαριστιακή εκκλησιολογία του Ιωάννη Ζηζιούλα και οι σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας». Ακολουθεί ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης (ΕΚΠΑ) κ. Πασχάλης Κιτρομηλίδης που αναπτύσσει το ζήτημα «Ελευθερία και διάλογος στη σκέψη του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη», καταληκτικώς δε αναφέρεται και σε άγνωστα στοιχεία για την ιστορία της Μητροπόλεως Περγάμου. Τις συμβολές κατακλείει  ο αναπλ. καθηγητής Δογματικής (ΕΚΠΑ) Σταύρος Γιαγκάζογλου, μαθητής και στενός συνεργάτης του αειμνήστου Ιεράρχου, με τη διεξοδική μελέτη του «“Η Κτίση ως Ευχαριστία”. Αναφορά στο έργο του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα για τη σχέση θεολογίας και φυσικού περιβάλλοντος».

 ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

 Στο νέο τεύχος παρουσιάζονται και αναλύονται σημαντικές δικαστικές αποφάσεις που άπτονται ζητημάτων εκκλησιαστικής και ευρύτερα θρησκευτικής φύσεως, όπως:

•η υπ’  αριθμ. 1670/2021 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ, Τμ. Δ΄) περί της αναφοράς του όρου «ονοματοδοσία» στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως, ως αντικειμένης στο αρθ. 9 της Ε.Σ.Δ.Α. (Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) [ανάλυση – σχολιασμός υπό Γεωργίου Κ. Ιατρού, δικηγόρου, Διδάκτορος Νομικής],

•η υπ΄αριθμ. 1752/2021 (ΣτΕ, Δ΄) περί ακυρώσεως υπουργικής αποφάσεως που ερρύθμιζε το ζήτημα της σφαγής ζώων στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων, διότι κατά παράβαση της οικείας κοινοτικής νομοθεσίας δεν διελάμβανε προηγουμένη ρύθμιση μεταξύ της ορθής μεταχειρίσεως (αναισθητοποιήσεως) των ζώων προ της σφαγής τους και των αντιστοίχων δικαιωμάτων των θρησκευτικών κοινοτήτων (ανάλυση – σχολιασμός υπό Θεοδοσίου Χ. Τσιβόλα, δικηγόρου, Δρος Ν.),

•η υπ΄ αριθμ. 1478/2022 (Ολομ. ΣτΕ) που αφορά στην υποχρέωση της Πολιτείας (Υπ. Παιδείας και Θρησκευμάτων) να θεσπίσει ένα ισότιμο μάθημα συναφούς (“θρησκειολογικού” / “φιλοσοφικού”) περιεχομένου για τους μαθητές που απαλλάσσονται από το υποχρεωτικό (“oμολογιακού” περιεχομένου) μάθημα των Θρησκευτικών (ΜτΘ), παρεχομένου ως ευλόγου χρόνου για τη ρύθμιση του θέματος το διάστημα μέχρι το τέλος του σχολικού έτους 2022-2023 (ανάλυση – σχολιασμός υπό Ζωής Ι. Καραμήτρου, δικηγόρου, Δρος Ν., Ειδικής Επιστήμονος στην Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη»), 

•η υπ΄ αριθμ. Α336/2022 απόφαση του Διοκητικού Εφετείου Πειραιώς περί επιβολής της ποινής οριστικής παύσεως σε ιεροψάλτη ως ενεργείας ανηκούσης στην αρμοδιότητα και ανέλεγκτη κρίση του οικείου Μητροπολίτου (ανάλυση – σχολιασμός υπό Δημ. Γ. Κρεμπενιού, δικηγόρου, Δρος Ν.).

Τέλος, δημοσιεύεται η υπ΄ αριθμ. 2/2022 απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, βάσει της οποίας για την απαλλαγή μαθητή από τη διδασκαλία του ΜτΘ δεν απαιτείται η αναφορά των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, αρκουμένης της επικλήσεως λόγων συνειδήσεως, γενικώς.

 ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

 Στη στήλη των Βιβλιoκρισιών του παρόντος τεύχους δημοσιεύονται οι ακόλουθες βιβλιοπαρουσιάσεις:

- του Ιωάννη Μ. Κονιδάρη για το βιβλίο του καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης (ΕΚΠΑ) Πασχάλη Μ. Κιτρομηλίδη «Θρησκεία και πολιτική στον Ορθόδοξο κόσμο. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και οι προκλήσεις της νεωτερικότητας. Προλεγόμενα: Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης», Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Επίκεντρο, 2021 (σσ. 252) και

- του ιδίου, για το βιβλίο του αναπλ. καθηγητή Εκκλησιαστικού Δικαίου Νομικής (ΕΚΠΑ) Γεωργίου Ι. Ανδρουτσοπούλου, Το νομικό καθεστώς Μονών και Ησυχαστηρίων στην ελληνική επικράτεια. Ι. Εκκλησία της Ελλάδος [= Βιβλιοθήκη Εκκλησιαστικού Δικαίου. Σειρά Β΄: Μελέτες, 10]», Αθήνα-Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σάκκουλα, 2023 (σσ. 423).

* Τα «Νομοκανονικά» είναι η εξαμηνιαία Επιθεώρηση που επιδιώκει να καλύψει δύο σύνθετους και δυσχερείς επιστημονικούς κλάδους, το Εκκλησιαστικό και το Κανονικό Δίκαιο, τόσο σε επίπεδο θεωρίας όσο και δικαστηριακής πράξεως. Αποτελούν το επιστημονικό όργανο της Εταιρείας Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου (http://www.etekkad.gr), διευθύνονται υπό του ομ. καθηγητού Εκκλησιαστικού Δικαίου της Νομικής Αθηνών και Προέδρου της Εταιρείας κ. Ιωαν. Μ. Κονιδάρη, εκδίδονται από τις ευφήμως γνωστές εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε. (https://www.sakkoulas.gr) και κυκλοφορούν Νοέμβριο/Δεκέμβριο και Μάϊο/Ιούνιο κάθε έτους.

Απευθύνονται σε δικηγόρους, δικαστές, θεολόγους και σε ερευνητές επιστήμονες από τον χώρο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών (ιστορικούς, κοινωνιολόγους, κ.λ.π.) οι οποίοι είτε εντρυφούν στο πεδίο των σχέσεων Πολιτείας – Εκκλησίας / θρησκευτικών κοινοτήτων, είτε ασχολούνται με θέματα της Εκκλησιαστικής Ιστορίας και δη της νεότερης. Εκδίδονται ανελλιπώς από τον Μάιο του 2002 και ήλθαν, σύμφωνα με την πρόθεση του ιδρυτού και Διευθυντού τους να καλύψουν την απουσία, που είχε από ικανού χρόνου καταστεί ευκρινώς ορατή, μιας περιοδικής εκδόσεως, η οποία να προάγει την επιστήμη στα ζητήματα του Εκκλησιαστικού και του Κανονικού Δικαίου και ευρύτερα τον δημόσιο διάλογο στα ζητήματα των σχέσεων Πολιτείας και Εκκλησίας.

 * Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι Δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του ΑΠΘ (xaan@theo.auth.gr ), μέλος της Εταιρείας Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου. Υπηρετεί στη Β/θμια Εκπ/ση ως Σχολικός Σύμβουλος κλ. ΠΕ01 – Θεολόγων  Φθιώτιδος, Καρδίτσης και Ανατ. Αττικής (https://blogs.sch.gr/xandreo).

* Πηγή:  Οrthodoxia.info

 

 

Oι νέοι Σύμβουλοι Εκπαίδευσης Θεολόγων σ’ όλη τη χώρα

 

 Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας σύνταξης των αξιολογικών πινάκων και των συνεντεύξεων των υποψηφίων στα θεσμικά Συμβούλια Επιλογής συγκροτήθηκε ο τελικός πίνακας των νέων Συμβούλων Εκπαίδευσης κλάδου ΠΕ01 Θεολόγων, οι οποίοι με αποφάσεις του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, και επί τη βάσει των επιλογών τους, κατανέμονται και τοποθετούνται σε αντίστοιχες θέσεις Συμβούλων Εκπαίδευσης ανά τη χώρα με έδρα και περιοχές αρμοδιότητας σε Διευθύνσεις Β/θμιας Εκπ/σης (ΔΔΕ). Δείτε τα ονόματα στον Πίνακα:

*  Πηγή, "Ιδιωτική Οδός": Ποιοί αναλαμβάνουν στη Στερεά Ελλάδα - Ολα τα ονόματα 

 

«The Greek Military Dictatorship. Revisiting a Troubled Past, 1967–1974» (Berghahn Editions, New York – Oxford, 2021, pp. 362)

 

Συλλογικός Τόμος διεπιστημονικής προσέγγισης από τον εκδοτικό οίκο «Berghahn Edition, New York–Oxford«, με τη συμμετοχή του θεολόγου καθηγητή του Γυμνασίου Γαλαξιδίου (οργανική θέση), νυν Σχολικού Συμβούλου/Συντονιστή  Θεολόγων Στερεάς Ελλάδος, Δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του ΑΠΘ Χάρη Ανδρεόπουλου σε Κεφάλαιο για τις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας κατά την Επταετία. 

Διαβάστε τη σχετική βιβλιοπαρουσίαση στη εφημερίδα «Ελευθερία» της Λαρίσης στο ιστολόγιο  «Ιδιωτική Οδός» και στην ιστοσελίδα Larissanet.gr

«Η πίστη των επαναστατημένων Ελλήνων στην Παναγιά». Λαμπρή εκδήλωση στην Ιερά Μονή Δαμάστας Φθιώτιδος, 18 Αυγ. 2021

 

Λαμπρή εκδήλωση με θέμα «Η πίστη των Επαναστατημένων Ελλήνων στην Παναγιά» πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας, 16 Aυγούστου 2021 στον αύλειο χώρο της Ιεράς Μονής Δαμάστας, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Στην εκδήλωση που τελούσε υπό την αιγίδα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος ομιλητές ήταν  ο  Δρ. Χαράλαμπος Ανδρεόπουλος, θεολόγος καθηγητής του Γυμνασίου Γαλαξιδίου (οργανική θέση), νυν Συντονιστής/Σύμβουλος Θεολόγων Στερεάς Ελλάδος και ο Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός επιστήμων-Συγγραφέας, διοικητικό στέλεχος των Γραφείων της Ιεράς Συνόδου. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο  Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ.κ. Συμεών και η  Οσιολογιωτάτη Ηγουμένη, μοναχή Ιωάννα.

• Η ομιλία του Συντονιστή Θεολόγων Στερεάς Ελλάδος  

  (πατήστε πάνω στο σύνδεσμο/link, για να αναγνώσετε το κείμενο).

• Η δημοσίευση στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος